İşyerlerinde yaşanan kazalar, hem çalışanların sağlığını tehdit etmekte hem de işverenler için ciddi hukuki sonuçlar doğurabilmektedir. Peki tam olarak iş kazası nedir? İş kazası tanımı, çalışanların işlerini yaparken yaşadıkları, yaralanma veya ölüme sebebiyet veren olayları kapsar. Bu yazıda iş kazası tanımı, iş kazası örnekleri ve iş kazası durumunda işveren ve çalışanların yasal sorumlulukları ile ilgili detaylı bilgilere yer vereceğiz.
İş Kazası Tanımı Nedir?
İş kazası tanımı, Sosyal Güvenlik Kurumu ve İSG mevzuatı tarafından net bir şekilde yapılmıştır. Buna göre iş kazası, çalışanın işini yürütürken, işyeri sınırları içinde ya da dışında yaşadığı kazalar olarak tanımlanır. Kazanın iş kazası olarak kabul edilmesi için işin yapıldığı süre ve alanla ilgili olması yeterlidir. Kazanın, çalışanın ihmali ya da dikkatsizliğinden kaynaklanmış olması sonucu değiştirmez; işveren sorumlulukları devam eder.
İş Kazası Örnekleri Nelerdir?
İş kazası örnekleri oldukça çeşitlidir. Örneğin; bir inşaat işçisinin yüksekte çalışırken düşmesi, bir fabrikanın üretim bölümünde çalışırken makineye sıkışma ya da ofis ortamında elektrik akımına kapılarak yaralanma gibi kazalar, tipik iş kazaları arasında yer alır.
Başka bir örnek, işyeri servis aracıyla yapılan kazalardır. İşverenin sağladığı servis aracıyla işe giderken ya da işten dönerken yaşanan kazalar da yasal olarak iş kazası kapsamındadır. Bu nedenle, işveren yükümlülükleri kapsamına, çalışanların işyerine güvenli şekilde ulaşımını sağlamak da dahildir.
İş Kazasında Yapılacaklar ve Yasal Bildirim Süresi
İş kazası gerçekleştiği anda, ilk olarak sağlık kuruluşlarına haber verilerek yaralı çalışanın tedavisi sağlanmalıdır. Ardından kazanın gerçekleştiği yerde olay yeri tutanağı düzenlenmeli ve bu tutanakta kazanın oluş şekli, tarihi, saati ve tanıkları ayrıntılı olarak belirtilmelidir.
İş kazasının gerçekleşmesinin ardından işverenler için kritik önem taşıyan konu, iş kazası bildirimi yapmaktır. Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) kazanın bildirimi, kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren en geç 3 iş günü içerisinde yapılmalıdır. Bu yasal bildirim süresi içinde yapılmayan bildirimler, işverenler için idari ve hukuki yaptırımlara neden olabilir.
İş Kazası Yasal Süreci ve İşveren Yükümlülükleri
İş kazası sonrası hukuki süreçlerin başlamasıyla birlikte işverenlerin bazı önemli yükümlülükleri ortaya çıkar. Bunlar arasında kazanın nedenlerini araştırmak, tekrarını önlemek amacıyla önlemler almak ve işyeri güvenliği konusunda gerekli tedbirleri artırmak bulunur. Ayrıca, iş kazasının gerçekleştiği alanda iş güvenliği uzmanlarının değerlendirme yaparak, kazaların önlenmesi amacıyla gerekli raporları hazırlaması da yasal yükümlülükler arasındadır.
İşverenler, çalışanlarına düzenli olarak iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri vererek, iş kazalarının önlenmesi konusunda etkin adımlar atılmalıdır. İSG mevzuatı çerçevesinde çalışanların bilgilendirilmesi ve gerekli kişisel koruyucu ekipmanların temini de işverenlerin sorumluluk alanına girer.
İş Kazalarının Önlenmesi İçin Alınacak Tedbirler
İş kazalarının önüne geçmek mümkün olsa da, bu konuda işletmelerin bilinçli hareket etmesi gerekir. İş kazalarının önlenmesi için işyerinde düzenli risk analizleri yapılmalı, olası tehlikeler önceden tespit edilerek tedbirler alınmalıdır.
İşyerlerinde güvenlik kültürü oluşturmak, çalışanların düzenli eğitimlerle bilinçlendirilmesi ve kişisel koruyucu donanımların kullanımının denetlenmesi, kazaların önlenmesi için hayati önem taşır. Ayrıca, acil durum eylem planlarının oluşturulması ve düzenli tatbikatlarla çalışanların bilinçlendirilmesi, iş kazalarını önemli ölçüde azaltır.
Sonuç: İş Güvenliğinde Profesyonel Destek Alın
İş kazalarının meydana gelmesini önlemek ve iş güvenliğini sağlamak için profesyonel destek almak önemlidir. İşveren olarak iş yerinizde gerekli güvenlik önlemlerini almak, çalışanlarınızın sağlığını korumak ve yasal yükümlülüklerinizi eksiksiz yerine getirmek için İSG alanında uzman danışmanlık hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.
İş kazaları konusunda riskleri azaltmak ve işletmenizde güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak sizin elinizde.
İş yerinizde güvenli bir ortam oluşturmak için İSG çözümlerimizi keşfedin!