Endüstriyel ve inşaat ortamlarında kaynak işlemleri; metallerin ısı, elektrik arkı veya gaz alevi kullanılarak birleştirilmesi işlemidir. Ancak kaynak yalnızca teknik bir iş değil, aynı zamanda yüksek risk içeren bir faaliyettir. Açık alev, yüksek ısı, kıvılcım ve erimiş metal sıçramaları, iş sağlığı ve güvenliği açısından ciddi tehlikeler oluşturur.
Bu yazımızda, kaynak işlemleri sırasında karşılaşılabilecek başlıca tehlikeleri ve bu riskleri en aza indirmek için uygulanması gereken güvenlik önlemlerini ele alacağız.
Kaynak İşlemlerinde Karşılaşılan Tehlikeler
- Yangın ve patlama riski – Kaynak sırasında oluşan kıvılcımlar ve erimiş metal parçaları, yanıcı malzemeleri tutuşturabilir.
- Termal Yaralanmalar (Yanıklar) – Açık alev veya sıcak metal yüzeyle temas ciddi cilt yanıklarına yol açabilir.
- Zararlı duman ve gazlar – Özellikle kapalı alanlarda kaynak yapmak, solunum yoluyla toksik maddelere maruz kalma riskini artırır.
- Göz yaralanmaları – Ark ışığı, UV ve IR radyasyon gözde kalıcı hasara neden olabilir.
- Elektrik çarpması – Elektrikli kaynak makinelerinin hatalı kullanımı ciddi yaralanmalara yol açabilir.
- Gürültü ve titreşim – Uzun süreli maruziyet işitme sağlığını olumsuz etkiler.
Kaynak İşlemlerinde Güvenlik Önlemleri
- Çalışma izni alın
Kaynak öncesi çalışma alanı risk değerlendirmesi yapılmalı, güvenlik şartları sağlandıktan sonra onay verilmelidir. - Yangın gözcüsü bulundurun
Kaynak sırasında ve tamamlandıktan sonra en az 30 dakika yangın riski açısından alan gözetlenmelidir. - Çalışma alanını temizleyin
Yanıcı malzemeler kaldırılmalı veya yangına dayanıklı örtülerle korunmalıdır. - Kişisel koruyucu donanım kullanın
Kaynak maskesi, kaynak gözlüğü, alev geciktirici iş elbisesi, deri eldiven ve koruyucu ayakkabı kullanılmalıdır. - Havalandırma sağlayın
Kapalı alanlarda kaynak yaparken etkili havalandırma ile kaynak dumanları tahliye edilmelidir. - Ekipman kontrolü yapın
Kaynak makineleri, kablolar, gaz tüpleri ve hortumlar her iş öncesi detaylı olarak kontrol edilmelidir. - Kıvılcım kalkanı kullanın
Sıçramaları ve kıvılcımları çevreye yayılmadan önlemek için yangına dayanıklı perde veya paravan kullanılmalıdır. - Sigara yasağı uygulayın
Kaynak alanında kesinlikle sigara içilmemelidir. - Gaz tüplerini doğru şekilde depolayın
Oksijen ve asetilen tüpleri dik konumda, serin ve güvenli bir alanda muhafaza edilmelidir. - Acil durum hazırlığı yapın
Yangın söndürücüler, yangın battaniyeleri ve acil çıkış yolları her zaman erişilebilir olmalı, çalışanlar bu ekipmanları kullanmayı İSG eğitimleri ile öğrenmelidir.
Sonuç
Kaynak işlemleri, metal birleştirme süreçlerinde vazgeçilmezdir ancak güvenlik önlemleri ihmal edildiğinde ciddi kazalara yol açabilir. Uygun izin süreçleri, doğru ekipman, eğitimli personel ve etkili koruyucu önlemler ile bu riskler minimuma indirilebilir.
Siz de iş yerinizde kaynak işlemlerini güvenli hale getirmek, yasal gereklilikleri karşılamak ve çalışanlarınıza uygulamalı güvenlik eğitimi vermek için Artı Danışmanlık’ın İSG hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.