Bu sözlük, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) alanında kullanılan temel terimlerin kapsamlı ve yetkin bir sözlüğünü sunmayı amaçlamaktadır. İSG, çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumayı hedefleyen, çok boyutlu ve disiplinlerarası bir alandır. Bu sözlük, Artı Danışmanlık olarak, İSG alanındaki bilgi birikimimizi ve uzmanlığımızı paylaşarak sektördeki profesyonellerin ve ilgili tüm paydaşların ortak bir dil kullanmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Bu alandaki kavramların net ve standart bir şekilde anlaşılması, hem mevzuata uyum hem de etkili risk yönetimi için hayati önem taşımaktadır.
A Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Acil Durum Yönetim Merkezi (ADYM)
Afet ve acil durumlarda koordinasyonu sağlamak, kaynakları yönetmek ve müdahale süreçlerini yürütmek üzere oluşturulmuş birimdir.
AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı)
Afet ve acil durumlarla ilgili tüm faaliyetleri koordine eden, risk azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme çalışmalarını yürüten resmi kurumdur.
Atık Yönetimi Yönetmeliği (AYY)
Atıkların oluşumundan bertarafına kadar tüm süreçlerini düzenleyen, çevre ve insan sağlığının korunmasını amaçlayan yasal düzenlemedir.
Avrupa Birliği (AB)
Avrupa ülkeleri arasında ekonomik, siyasi ve sosyal entegrasyonu hedefleyen uluslarüstü bir yapıdır.
Aydınlatma
Çalışma ortamında yeterli ve uygun ışıklandırmanın sağlanması, görme konforu ve iş güvenliği için önemlidir.
B Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Basınçlı Kaplar
İç basıncı atmosfer basıncından yüksek olan ve gaz, buhar veya sıvı depolamak için kullanılan kaplar. Güvenli kullanımları için özel İSG önlemleri gereklidir.
Bakım
Bir makine, ekipman veya sistemin düzenli olarak kontrol edilmesi, temizlenmesi, onarılması ve gerekli ayarlamalarının yapılması işlemi.
Bilinç
Bir konuya veya duruma dair farkındalık, bilgi ve anlayışa sahip olma durumu.
Biyolojik Risk
Bakteri, virüs, mantar, parazit gibi mikroorganizmalar veya bunların toksinleri nedeniyle insan sağlığına yönelik potansiyel tehlike.
Birim
Herhangi bir şeyi ölçmek için kıstas kabul edilen değişmez parça veya ölçü.
C Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Cihaz
Herhangi bir iş veya işlev için kullanılan alet ya da makine.
Can Güvenliği
Kişilerin fiziksel bütünlüklerinin tehlikelerden korunarak yaşamlarının güvence altına alınması durumu.
Cebri Havalandırma
Mekanik vantilatörler aracılığıyla bir ortama zorla hava verilmesi veya ortamdan hava çekilmesi işlemi.
Çalışma Ortamı
Bir kimsenin veya bir insan topluluğunun yaşayışını etkileyen ruhsal, toplumsal ve kültürel etkilerin bütünü; işin yürütüldüğü fiziksel ve sosyal koşullar.
Çalışma İzni
Tehlikeli veya özel risk taşıyan işlerin başlatılabilmesi için yetkili birim tarafından verilen yazılı onay.
Ç Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Çalışan
Kendi özel kanunlarındaki statülerine bakılmaksızın kamu veya özel işyerlerinde istihdam edilen gerçek kişiyi ifade eder.
Çalışan temsilcisi
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkili çalışandır.
Çalışan sağlığı merkezi (ÇASMER)
Sağlık Bakanlığına bağlı, 6331 Sayılı Kanun kapsamında işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunmak üzere yetkilendirilmiş, gerekli donanım ve personele sahip birimdir.
Çevre
İnsanların ve diğer canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamdır.
Çalışma Ortamı
Bir kimsenin veya bir insan topluluğunun yaşayışını etkileyen ruhsal, toplumsal ve kültürel etkilerin bütünü; işin yürütüldüğü fiziksel ve sosyal koşullar.
D Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Daimi Nezaretçi
Fenni nezaretçinin emrinde ve iş başında daimi bulunmak suretiyle görev yapan ve maden mevzuatına göre tayin edilmiş olan kişi.
Deflagrasyon
Ateşleme işleminde patlayıcı maddenin kimyevi reaksiyonla alev alması ve ses hızının altında bir hızla yayılması; yavaş yanma.
Dedektör
Bulucu aygıt; madenlerde havada bulunan gaz oranlarını saptamaya yarayan optik veya yanma esasına dayalı ölçü yapan aygıt.
Denge Açısı
Yığılmış malzemenin kaymadan durabildiği en büyük açı değeri.
Dinamit Ambarı
Genellikle “Patlayıcı Maddeler Nizamnamesi”ne göre inşa edilmiş patlayıcı maddelerin içinde saklandığı ve korunduğu depo.
E Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Eğitim
Bireylerin bilgi, beceri ve yetkinliklerini artırmak amacıyla planlı ve sistemli bir şekilde verilen öğretim faaliyetidir.
Emniyet
Bir şeyin veya bir kimsenin tehlikelere, saldırılara veya zarar görme olasılığına karşı korunmasını sağlama durumu; güvenlik.
Ekipman
Herhangi bir işin yapılması için kullanılan araç, gereç veya donanım.
Ergonomi
Çalışma ortamının, araç gereçlerin ve iş süreçlerinin insan vücudunun özelliklerine ve yeteneklerine uygun olarak tasarlanması bilimi.
Endüstriyel Hijyen
İşyerindeki çevresel faktörlerin ve streslerin, çalışanların sağlığını ve refahını etkileyen hastalık, rahatsızlık veya verimsizliğe yol açabilecek koşulların tanınması, değerlendirilmesi ve kontrol edilmesi bilimi ve sanatıdır.
F Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Fenni Nezaretçi
İşletme faaliyetlerinin teknik esaslar, işçi sağlığı ve iş güvenliği gereklerini yerine getirerek yürütülmesinden sorumlu olan ve maden yasalarına göre atanan maden mühendisidir.
Ferdi Maske
İşçinin çalışma sırasında üzerinde taşıdığı, tehlike anında kullanılan ve çalışanı kısa süre için gazlardan koruyan maskedir.
Fitilli Ateşleme
Saniyeli fitil ve kapsül, saniyeli fitil, infilaklı fitil ve kapsül kullanılarak yapılan ateşleme yöntemidir.
Fiskete
Yeraltında basınçlı hava veya basınçlı suyu püskürtmek üzere hortum veya boru ucuna takılan lüle şeklinde hazırlanmış özel uçtur.
Fors Majör
Maden ve metal ile ilgili ticari anlaşmalarda bulunan; alıcı ve satıcıyı kendi iradeleri ve kontrolleri dışında oluşan şartlar altında malzemenin teslim edilemeyeceğini veya teslim alınamayacağını açıkça belirterek mücbir sebepleri açıklayan maddedir.
G Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Galeri
Yeraltında açılan geçit yolu veya bir tarafı kapalı tünel.
Gaz Maskesi
Zehirli gazlardan korunmak amacı ile, özel olarak yapılmış gereç.
Geçici İş Göremezlik
İş kazası veya meslek hastalığı dolayısıyla, personelin işinde geçici bir süre çalışamayacağının hekim raporuyla belirtilmesi hali.
Gürültü
Kişilerin huzur ve sükununu, beden ve ruh sağlığını bozan ve işyerlerinde çalışanların meslek hastalığına uğramalarına neden olan, istenmeyen, hoşa gitmeyen, rahatsız edici ses.
Grizu
Metan gazının hava ile muayyen bir nisbette karışımından oluşan patlayıcı ve yanıcı (ocak gazı) gaz.
H Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Hava
Yer atmosferini oluşturan, bütün canlıların solunumuna yarayan renksiz kokusuz gaz karışımı. Madencilikte, yeraltı madenciliğinde ocağa giren taze havanın, ocakta çalışan insan ve hayvanların solunumlarından, ağaçların çürümesinden, kömürün yanmasından, taş ve kömür tabakalarından gaz gelmesinden, kömür tozu ve grizu patlamasından, dinamit atılmasından, dizelli motorların ekzoslarından vb. nedenlerle bozulduğu belirtilmiştir.
Hava Kalitesi
İnsan ve çevresi üzerine etki eden hava kirliliğinin göstergesi. Maden ocaklarında ocak havasında bulunan tozlar ve çeşitli gazların ölçülmesi ile belirlenir.
Havalandırma
Bir ocakta çalışanların can ve iş emniyetini sağlamak ve sağlığını korumak amacıyla yer altındaki işyerlerine yeterli hava akımının planlı bir şekilde verilmesi.
Hidrolik Direk
İç içe geçmiş iki veya üç parçalı silindirlerin içine bir ventil üzerinden hidrolik sıvı (emülsiyon) vermek suretiyle ayaklarda tavanın kontrollü olarak tahkimine yarayan tahkimat malzemesi.
Hortum
Basınçlı hava veya basınçlı su ile çalışan makine veya teçhizatın ana şebekeye bağlanmasında ya da boru yerine kullanılmak üzere kauçuk bez, plastik vb. malzemeden imal edilen esnek boru.
I Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
IDLH Değeri
Kimyasal maddelerin yaşama ve sağlığa anında tehlike arz eden konsantrasyon değerleri.
İhmal
Bir görevin yerine getirilmesinde gerekli özenin veya dikkatin gösterilmemesi hali.
Işık
Cisimleri görmeyi, renkleri ayırt etmeyi sağlayan fiziksel enerji.
Isı
Bir cismin uzamasına, genleşmesine, buharlaşmasına, erimesine, sıcaklığının artmasına, bir iş yapmasına sebep olan fiziksel enerji; sıcak bir maddenin soğuk maddeye ilettiği sıcaklığı sağlayan bir enerji türüdür.
İ Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
İSG (İş Sağlığı ve Güvenliği)
İşyerlerinde, işin yürütülmesi esnasında, çeşitli nedenlerden kaynaklanan, insan sağlığına ve çevreye zarar verebilecek koşullardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır.
İSG KATİP
İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinin elektronik ortamda kayıt altına alınmasını, takip edilmesini ve izlenmesini sağlayan resmi bir programdır.
İSGB (İşyeri Sağlık Güvenlik Birimi)
İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere kurulan, gerekli donanım ve personele sahip birimdir.
İSGGM (İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü)
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde İSG politikalarını belirleyen, düzenlemeleri yapan ve denetleyen ana resmi kurumdur.
İş Kazası
İşyerinde veya işin yürütülmesi nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olaydır.
J Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Jeneratör
Mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren düzenek; elektrik enerjisi üreten makine.
Jeodezi
Yer kürenin ve gök cisimlerinin şekli, boyutu, çekim alanı ve çekim alanının zamana bağlı yer değişimlerinin ölçülmesi, değerlendirilmesi ve modellenmesiyle uğraşan bilim dalıdır.
Jeolojik Afet
Kaynağını yer yüzeyi ya da yer kabuğundaki faaliyetlerden alan deprem, heyelan, kaya düşmesi, volkanik patlama, çamur akıntısı, tsunami gibi doğa kaynaklı olayların yol açtığı afettir.
JSA (İş Güvenliği Analizi)
İşle ilgili riskleri tanımlamak ve kontrol etmek için işverenlerin kullandığı bir süreçtir; potansiyel tehlikeleri belirlemek ve bunları ortadan kaldırmanın veya azaltmanın yollarını belirlemek için bir işin adımlarını inceleyerek çalışanların güvenliğini sağlamaya yardımcı olur.
K Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Kaza Ağırlık Oranı (KAO)
İş kazalarının sonuçlarının ağırlığını gösteren bir oran.
Kişisel Koruyucu Donanım (KKD)
Çalışanları, işyerindeki risklerden korunmak amacıyla giydikleri, taktıkları veya taşıdıkları her türlü ekipman.
Kaza Olabilirlik Oranı (KOO)
İş kazalarının meydana gelme olasılığını gösteren bir oran.
Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK)
Ulusal mesleki yeterlilik sistemini kurmak ve işletmekle görevli kurum.
Kontrol
Tehlikeleri ortadan kaldırmak veya riskleri kabul edilebilir seviyelere indirmek için alınan önlemlerin bütünü.
L Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Laboratuvar Porseleni
Yüksek yumuşama noktası ve sıcaklık farklarına karşı direnci nedeniyle özel amaçlar için, tipik olarak laboratuvar ekipmanı üretiminde kullanılan sert porselen.
Lokal Havalandırma
Belirli bir alandaki kirleticileri kaynağında yakalayarak dışarı atan havalandırma sistemi.
Lazer Güvenliği
Lazer ışınlarının neden olabileceği göz ve cilt hasarlarını önlemeye yönelik tedbirler ve standartlar.
Lambahane
Yeraltı madencilik işletmelerinde, madenci lambalarının güvenlik kurallarına göre hazırlanıp işçilere verilip alındığı, tamir ve bakımlarının yapıldığı yer.
Lojistik
Taşımacılık, depolama, paketleme ve elleçlemeden oluşan fiziksel akış ile gümrükleme, sigorta, gözetim, stok yönetimi ve sipariş yönetiminden oluşan hizmet akışıdır; geri hizmet.
M Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Meslek Hastalığı
İşyerindeki çalışma koşulları veya risk faktörlerine maruz kalma sonucu ortaya çıkan hastalık.
MYK (Mesleki Yeterlilik Kurumu)
Ulusal mesleki yeterlilik sistemini kurmak ve işletmekle görevli kurum.
Maruziyet Limiti
Çalışanların belirli bir maddeye veya fiziksel etkene (örn. gürültü) maruz kalabileceği maksimum güvenli konsantrasyon veya seviye.
Mücbir Sebep
Tarafların iradesi dışında oluşan ve sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmesini engelleyen olağanüstü durum.
Muayene
Sağlık durumunu veya bir sistemin/ekipmanın uygunluğunu belirlemek amacıyla yapılan inceleme veya kontrol.
Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikî Sınıflaması. (Türkiye'de de kullanılan bir sınıflandırma sistemidir.)
Nöbetçi
Belirli bir süre boyunca görev başında kalarak güvenlik veya operasyonel sürekliliği sağlayan personel.
Nükleer Güvenlik
Nükleer tesislerde ve radyoaktif maddelerle çalışmalarda insan ve çevre sağlığını korumaya yönelik alınan tüm tedbirler.
Nitelik
Bir şeyin nasıl olduğunu belirten özellik; vasıf, keyfiyet.
Numune
Bir bütünün özelliklerini temsil eden küçük bir parça veya miktar.
O Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Oksijen Tüpü
Solunum güçlüğü çeken veya oksijen yetersizliği olan ortamlarda kullanılan, içinde basınçlı oksijen bulunan tüp.
Ortam Ölçümü
İşyerindeki fiziksel, kimyasal veya biyolojik etkenlerin (gürültü, toz, gaz vb.) seviyelerini belirlemek için yapılan ölçüm ve analizler.
Onaylı Defter
İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi tarafından tespit ve tavsiyelerin kaydedildiği, ilgili İl Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğü veya noter tarafından her sayfası mühürlenmiş defterdir.
Ortam
Canlı bir varlığın içinde bulunduğu doğal veya maddi şartların bütünü; kişinin yaşayışını etkileyen ruhsal, toplumsal ve kültürel etkilerin bütünü.
Ortak Sağlık Güvenlik Birimi (OSGB)
İşyerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunmak üzere kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgeleri ve Türk Ticaret Kanunu'na göre faaliyet gösteren şirketler tarafından kurulan, gerekli donanım ve personele sahip ve Bakanlıkça yetkilendirilmiş birimdir.
Ö Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Önleyici Faaliyet (ÖF)
Bir uygunsuzluğun veya istenmeyen durumun tekrarını önlemek amacıyla alınan tedbir.
Ölçüm
Nesnelerin nicelik bakımından ölçülendirilmesinde kullanılan yöntem veya işlem; herhangi bir şeyi ölçmek için kıstas kabul edilen değişmez parça.
P Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Patlayıcı Gaz Ortamı
Patlayıcı gazların bulunduğu alanlar.
Periyodik Muayene
Çalışanların sağlık durumlarının belirli aralıklarla kontrol edilmesi; veya ekipmanların düzenli olarak incelenmesi.
Parlayıcı Madde
Kolayca tutuşabilen ve yanabilen madde.
Progressif Masif Fibrozis (PMF)
Klasik silikozis olarak bilinen, akciğerlerde ilerleyici ve yaygın fibrozise neden olan bir meslek hastalığı türü.
Polarize Işık Mikroskobu (PLM)
Polarize ışık kullanarak örneklerin mikroskopik incelemesini sağlayan bir cihaz.
R Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Radyasyon
Enerjinin ses, ışık, ısı veya radyoaktivite şeklinde zaman ve uzayda yayılması.
Radon
Atom numarası 86, sembolü Rn olan, radyumun bozunmasıyla oluşan radyoaktif bir element.
Rapor
Herhangi bir işte, bir konuda yapılan inceleme, araştırma sonucunu, düşünceleri veya tespit edilenleri bildiren yazı; bir olay, durum veya çalışma hakkında hazırlanan resmi belge.
Risk Değerlendirme (RD)
İşyerinde mevcut veya olası tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine neden olan faktörlerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin belirlenmesi.
Risk Yönetimi
Risklerin belirlenmesi, değerlendirilmesi, kontrol edilmesi ve izlenmesi süreçlerinin bütünü.
S Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Solunum Fonksiyon Testi (SFT)
Akciğerlerin çalışma kapasitesini ve solunum yollarının durumunu değerlendirmek için yapılan test.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)
Türkiye'de sosyal güvenlik hizmetlerini yürüten ve iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortasını kapsayan resmi kurum.
Sıfır Kaza Politikası
İşyerinde tüm kazaların önlenebilir olduğu inancıyla hareket eden ve kazaları sıfıra indirmeyi hedefleyen güvenlik yaklaşımı.
Sertifikasyon
Belirli bir standart veya yeterlilik için resmi onay veya belge verilmesi süreci.
Şartname
Bir sözleşmede olan şartların yazıldığı resmi kâğıt; satın alma, satma, yaptırma, kiralama gibi işleri gerçekleştirmek isteyen tarafın düzenlediği, her iki tarafın da uymayı üstlendikleri şartların tespit edildiği resmî belge.
Ş Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Şartname
Bir sözleşmede olan şartların yazıldığı resmi kâğıt; satın alma, satma, yaptırma, kiralama gibi işleri gerçekleştirmek isteyen tarafın düzenlediği, her iki tarafın da uymayı üstlendikleri şartların tespit edildiği resmî belge.
Şantiye
İnşaat veya benzeri yapılaşma faaliyetlerinin yürütüldüğü çalışma alanı.
Şok
Ani ve şiddetli bir etkiyle oluşan sarsıntı veya travma; elektrik akımının vücuttan geçmesiyle meydana gelen fizyolojik tepki.
T Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Tehlike Sınıfı
İşyerinin, işin niteliği, kullanılan veya üretilen maddeler, iş ekipmanları, üretim yöntemleri ve şekilleri, çalışma ortamı ve şartları ile diğer ilgili faktörler dikkate alınarak iş sağlığı ve güvenliği açısından belirlenen tehlike grubu.
Tehlike
İşyerinde var olan veya dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar verme potansiyeli olan durum veya kaynak.
Termal Konfor
Çalışma ortamının sıcaklık, nem ve hava akımı gibi fiziksel faktörlerinin, çalışanların rahatlığını ve verimliliğini etkileyen durumu.
Toplum Sağlığı Merkezi (TSM)
Halk sağlığı hizmetlerini sunan, koruyucu hekimlik ve temel sağlık hizmetleri veren bir sağlık kuruluşu.
Toz Maruziyeti
Çalışma ortamındaki toz partiküllerine solunum yoluyla veya cilt temasıyla maruz kalma durumu.
U Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Uçucu Organik Bileşikler (UOB)
Oda sıcaklığında kolayca buharlaşabilen ve havaya karışabilen, genellikle zararlı kimyasal bileşikler.
Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi (UİSGK)
Türkiye'de İSG politikalarının belirlenmesi ve uygulanması konusunda ilgili tarafları bir araya getiren danışma organı.
Ultraviyole (UV)
Elektromanyetik spektrumda morötesi ışınlar.
Uzman
Belli bir iş ya da konuda bilgi, görüş ve becerisi olan kimse.
Uyum
Kurallara, standartlara veya koşullara uygunluk; bir duruma veya ortama adapte olma.
Ü Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Üretim
Belirli faaliyet ve işlemler sonucu yeni bir mal veya hizmet meydana getirme, istihsal.
Üst Yönetim
Bir kuruluşun en üst düzeydeki karar alma ve yönlendirme organları veya kişileri.
V Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Vantilasyon
Bir ocakta çalışanların can ve iş emniyetini sağlamak ve sağlığını korumak amacıyla yer altındaki işyerlerine yeterli hava akımının planlı bir şekilde verilmesi.
Vantilatör
Kanatlı çark yardımı ile havayı harekete geçiren makine; hava akımı sağlamak üzere emici veya üfleyici olarak çalışır.
Vardiya
Madencilikte, işçilerin bir gün (24 saat) içinde yaptıkları vardiyalı çalışmanın süresi.
Varagel
Eğimli bir taşıma yolu veya kuyu, dolu vagonları aşağıya çekerken boş vagonları yukarıya çekerek yerçekiminden faydalanan mekanik düzenek.
Viskozite
Sıvıların ve gazların hareket sırasında birbirlerine karşı gösterdiği direnç; bir akışkanın akmaya karşı gösterdiği iç direnç.
Y Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Yangın Önleme
Yangınların çıkmasını engellemek için alınan tüm tedbirler.
Yaralanma
Vücut bütünlüğünde meydana gelen fiziksel veya ruhsal zarar.
Yasal Düzenlemeler
İş güvenliği ve sağlığı konuları ile ilgilenen ve geniş kapsamlı görevler, yükümlülükler ve sorumluluklar belirleyen kanunlar, tüzükler, yönetmelikler ve tebliğler.
Yeterlilik
Bir işi veya görevi başarıyla yerine getirmek için gerekli bilgi, beceri ve yeteneğe sahip olma durumu.
Yüksekte Çalışma
Düşme riski olan bir yükseklikte yapılan her türlü çalışma.
Z Harfi ile Başlayan Terimler
Terim
Açıklama
Zarar
Bir olayın yol açtığı eksilme, olumsuz sonuç, ziyan veya kayıp; hak sahibinin rızası dışında mal varlığında meydana gelen azalma.
Zaman Ağırlıklı Ortalama Değeri (ZAOD)
Belirli bir zaman dilimi boyunca (genellikle 8 saat) bir kimyasal maddeye veya fiziksel etkene maruz kalma seviyesinin ortalaması.
Zehirlenme
Zehirli bir maddenin vücuda girmesiyle oluşan sağlık bozukluğu.
Zincir
Birbirine geçmiş halkalardan oluşan metal bağlama veya çekme aracı.
Zemin
Üzerinde durulan veya yapıların inşa edildiği yer tabakası; toprak.
